ید یک ماده‌ی معدنی است که برای سلامت ضروریست؛ اما علائم کمبود ید چیست و آیا می‌تواند خطرناک باشد؟ ید، محلول در آب است و در برخی مواد غذایی و نمک یُددار موجود است. ید را به صورت مکمل هم می‌توان مصرف کرد.
چرا بدن به ید نیاز دارد؟
ید در عملکرد تیروئید نقش اساسی دارد. غده‌ی تیروئید از ید برای تولید هورمون‌های تیروئید استفاده می‌کند و برای رشد مغز، رشد بدن، ترمیم، بازسازی و متابولیسم تولید انرژی لازم است. کم کاری تیروئید زمانی روی می‌دهد که تیروئید فرد نتواند به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید کند.
کمبود ید، توانایی تیروئید برای تولید هورمون را محدود می‌کند و موجب کم کاری تیروئید می‌شود.
نشانه‌های کمبود یُد
طبق مطالعه‌ای در سال 2017، حدود یک سوم افراد کمبود ید دارند.
1. افزایش وزن
یکی از بارزترین علائم کمبود ید افزایش وزن ناخواسته است. کسی که متابولیسم سالمی دارد، کالری می‌سوزاند تا انرژی به دست بیاورد. کم کاری تیروئید یا کمبود هورمون تیروئید موجب کُندی متابولیسم می‌شود. وقتی هم متابولیسم کُند شود، کالری‌ها بیشتر به عنوان چربی ذخیره شده و منجر به افزایش وزن خواهند شد. البته باید بدانید که افزایش وزن همیشه هم علامت کمبود ید نیست و فقط زمانی می‌توان آن را به عنوان نشانه‌ای از کمبود ید تلقی کرد که هیچ علت دیگری نتوانید برای افزایش وزنتان پیدا کنید.
2. احساس ضعف
کسی که کمبود ید دارد ممکن است احساس ضعف کند. مثلاً از زمین بلند کردن چیزی که همیشه برایتان راحت بود ممکن است اکنون برایتان دشوار شود. علت این ضعف داشتن انرژی کمتر به نسبت گذشته است. کم کاری تیروئید، سرعت سوخت و ساز را پایین می‌آورد؛ یعنی کالری کمتری برای انرژی می‌سوزاند. انرژی کمتر هم به این معنی است که عضلات نمی‌توانند به خوبی کار کنند و این باعث احساس ضعف در فرد می‌شود.
3. احساس خستگی
افت سرعت متابولیسم باعث احساس خستگی می‌شود. بنابراین احساس خستگی هم یکی دیگر از علامت‌های کمبود ید است. احساس خستگی نیز مانند افزایش وزن، همیشه هم به دلیل کمبود ید نیست. اگر شما استراحت کافی نداشته باشید طبیعی است که احساس خستگی کنید. اما اگر دلیلی برای احساس خستگی خود نمی‌یابید ممکن است دچار کمبود ید شده باشید.
4. ریزش مو
ریزش مو نیز یکی دیگر از نشانه‌های احتمالی کمبود ید است. هورمون تیروئید حامی بازسازی فولیکول‌های مو است. اگر کم کاری تیروئید داشته باشید، کمبود هورمون تیروئید به معنی توقف بازسازی فولیکول‌ها خواهد بود. مو به طور طبیعی می‌ریزد اما با فولیکول‌های جدید جایگزین می‌شود. به مرور زمان این شرایط باعث داشتن موهای کمتر خواهد شد.
5. خشکی پوست
خشکی و پوسته شدن پوست می‌تواند از علامت‌های کم کاری تیروئید باشد. هورمون تیروئید به بازسازی سلول‌ها کمک می‌کند و کمبود این هورمون می‌تواند موجب تجمع سلول‌های مرده روی پوست شده و گاهی خشکی و پوسته شدن پوست را به دنبال داشته باشد.
6. احساس سرما
کمبود ید موجب کمبود هورمون تیروئید می‌شود. داشتن هورمون تیروئید کمتر باعث افت سرعت سوخت و ساز می‌شود و با افت سرعت سوخت و ساز، فرد انرژی کمتری خواهد داشت. انرژی به بدن گرما می‌دهد و کمبود آن می‌تواند سبب شود فرد احساس سرما کند.
7. پایین بودن ضربان قلب
کمبود ید باعث می‌شود ضربان قلب فرد کمتر شود و وقتی ضربان قلب افت می‌کند، فرد احساس ناخوشی یا سرگیجه خواهد کرد و در مواردی ممکن است غش کند.
خستگی نیز مانند افزایش وزن، همیشه هم به دلیل کمبود ید نیست. اگر شما استراحت کافی نداشته باشید طبیعی است که احساس خستگی کنید. اما اگر دلیلی برای احساس خستگی خود نمی‌یابید ممکن است دچار کمبود ید شده باشید
8. مشکلات حافظه و یادگیری
هورمون تیروئید برای رشد مغز مهم است. کمبود ید می‌تواند موجب کمبود تیروئید شود و در نتیجه مشکلاتی در حافظه و یادگیری موضوعات جدید به وجود بیاید.
مطالعه‌ای در سال 2014 دریافت افرادی که میزان هورمون تیروئیدشان پایین‌تر بود، هیپوکامپوس مغزشان کوچک‌تر بوده است.
9. مشکلات بارداری
زن باردار ممکن است به سختی ید کافی دریافت کند. یک زن باردار هم برای خودش و هم برای جنین در حال رشدش به ید نیاز دارد. هورمون تیروئید برای رشد سالم جنین در رحم مادر لازم است. کمبود ید ممکن است جلوی رشد مناسب مغز کودک را بگیرد. اگر بدن مادر باردار کمبود ید داشته باشد، فرزندش بیشتر در معرض نابودی خواهد بود.
10. پریودهای سنگین یا نامنظم
پایین بودن سطح هورمون تیروئید می‌تواند بر سطح هورمون‌های تنظیم کننده‌ی پریود نیز اثر بگذارد. پریودهای سنگین‌تر از حد نرمال و پریودهایی که کمتر یا بیشتر از حد نرمال خونریزی دارند می‌توانند نشان‌دهنده‌ی کمبود ید باشند.
11. تورم گردن
اگر کمبود ید داشته باشید ممکن است گردنتان متورم شود. علت تورم گردن این است که غده‌ی تیروئید که در گردن واقع شده، بزرگ می‌شود. اگر تیروئید، ید کافی نداشته باشد سعی می‌کند ید بیشتری از خون جذب کند و این باعث می‌شود تیروئید بزرگ شود و گردن را متورم نشان بدهد.
عوارض کمبود ید
زنان باردار و جنین آن‌ها بیشتر در معرض عوارض خطرناک کمبود ید هستند. در بدترین حالت، کمبود ید می‌تواند موجب مرگ جنین یا تولد جنین با مشکلات روانی ناشی از توقف رشد مغز شود.
علت کمبود ید چیست؟
کمبود ید ممکن است زمانی روی بدهد که فرد، غذاهای یددار را به میزان کافی مصرف نکند.
شما به روزانه 150 میکروگرم ید نیاز دارید تا سطح مطلوبی از ید در بدنتان حفظ شود.
